3G Pre-paid แหล่งขุมทรัพย์ที่ผู้ประกอบการควรต้องหันมาจับตามอง

การลงทุนในโครงข่าย 3G ด้วยเม็ดเงินที่สูงเพื่อครอบคลุมการให้บริการทั่วประเทศ เป็นแรงกดดันให้ผู้ประกอบการต้องสร้างรายได้จากการบริการที่เพิ่มมากขึ้น โดยมีตลาดบริการข้อมูลในกลุ่มลูกค้าประเภทเติมเงิน (Pre-paid) เป็นตลาดใหม่ขนาดใหญ่ที่น่าจับตามอง ผู้ประกอบการควรหาโอกาสทำตลาดด้วยการส่งเสริมการขายและมีระบบจัดการหลังบ้าน (Back Office) ที่พร้อมให้บริการตามพฤติกรรมผู้บริโภคที่มีความหลากหลายสูงแต่มีกำลังจ่ายที่ค่อนข้างน้อย

การลงทุนในโครงข่าย 3G ด้วยเม็ดเงินมหาศาลเพื่อรองรับการใช้บริการข้อมูลอาจไม่สามารถสร้างผลตอบแทนได้สูงมากนักในสภาวะที่ตลาดส่วนใหญ่ยังเป็นกลุ่มลูกค้า Pre-paid ที่เน้นการใช้งานบริการเสียงเป็นหลัก หลังจากการประมูลใบอนุญาตให้บริการ 3G คลื่นความถี่ 2100 MHz เสร็จสิ้นไปตั้งแต่ปลายปี 2012 ผู้ประกอบการที่ชนะการประมูลทั้งสามรายต่างเร่งลงทุนในโครงข่ายฯ โดยหวังเปิดให้บริการได้ทันก่อนไตรมาส 3 ปี 2013 ซึ่งคาดการณ์ว่าต้องใช้เม็ดเงินลงทุนรวมทุกรายไม่ต่ำกว่า 1.2 แสนล้านบาทตลอดระยะเวลา 3 ปี เพื่อหวังรองรับการให้บริการแทนโครงข่าย 2G เดิมที่อยู่ในรูปแบบสัมปทาน  และรองรับการใช้งานบริการข้อมูลที่เติบโตขึ้นอย่างก้าวกระโดดจนเป็นแหล่งสร้างรายได้ให้ผู้ประกอบการกว่า 22% ของรายได้ที่เกิดจากการให้บริการ  อย่างไรก็ตาม การใช้งานบริการข้อมูลโดยส่วนใหญ่เกิดจากการใช้งานของลูกค้าประเภทรายเดือน (Post-paid) ซึ่งปัจจุบันยังมีอยู่เพียง 11% ของเลขหมายทั้งหมดและกระจุกตัวอยู่ในเขตเมือง ในขณะที่อีก 89% หรือกว่า 70 ล้านเลขหมายนั้น เป็นลูกค้าประเภทเติมเงิน (Pre-paid) ซึ่งกระจายอยู่ทั่วทุกจังหวัด มีลักษณะการใช้งานที่น้อยกว่าลูกค้า Post-paid ถึงเกือบ 4 เท่า (ประมาณ 162 บาท/ราย/เดือน) และโดยส่วนใหญ่ยังคงเป็นการใช้งานในรูปของบริการเสียงเป็นหลัก ทำให้การลงทุนในโครงข่าย 3G ด้วยจำนวนเงินที่สูงเพื่อให้ครอบคลุมพื้นที่การให้บริการทั่วประเทศอาจไม่สามารถสร้างผลตอบแทนการใช้งานบริการข้อมูลให้แก่ผู้ประกอบการได้เท่าที่ควร หากไม่สามารถหาทางกระตุ้นให้ตลาด Pre-paid หันมาใช้งานบริการข้อมูลได้มากกว่านี้ 

....แต่แนวโน้มการเติบโตของ Smart Phone ราคาย่อมเยาจะกระตุ้นให้เกิดการใช้งานบริการข้อมูลที่เพิ่มขึ้น ในกลุ่มลูกค้า Pre-paid ที่จะเป็นทั้งโอกาสและความจำเป็นให้ผู้ประกอบการเข้ามาแย่งชิงตลาดเพื่อสร้างรายได้เพิ่มเติม ปัจจุบันประเทศไทยมีจำนวนผู้ใช้งานโทรศัพท์ Smart Phone ประมาณ 10.4 ล้านเครื่องหรือคิดเป็น 13% ของจำนวนผู้ใช้งานทั้งหมด และมีแนวโน้มว่าจะเติบโตเพิ่มขึ้นอีก 3 เท่าตัว ภายในปี 2016 โดยมีปัจจัยผลักดันคือ Smart Phone ราคาถูกที่มีราคาต่ำกว่า 3,000 บาท (ประมาณ 100 ดอลลาร์สหรัฐฯ) ที่จะเข้ามาทำตลาดมากขึ้น ทำให้กลุ่มลูกค้าประเภทเติมเงินที่โดยส่วนใหญ่มีกำลังซื้อไม่สูงมากจะสามารถจัดหา Smart Phone มาใช้งานได้เพิ่มมากขึ้น ทำให้ตลาดบริการข้อมูลในกลุ่มลูกค้า Pre-paid กลายเป็นทั้งโอกาสและความจำเป็นที่ผู้ประกอบการแต่ละรายต้องเข้ามาแย่งชิงส่วนแบ่งทางการตลาดและกระตุ้นให้เกิดการใช้งานบริการข้อมูล เพื่อให้คุ้มค่าการลงทุนระบบโครงข่าย 3G ทั่วประเทศ และชดเชยการใช้บริการเสียงที่มีแนวโน้มลดลงดังที่ได้เกิดขึ้นในทั่วโลก

ผู้ประกอบการจะต้องใช้กลยุทธ์หางยาว (Long tail) กำหนดรูปแบบแพ็กเกจการให้บริการที่หลากหลายเพื่อให้เข้าถึงผู้บริโภคได้ทุกกลุ่ม รวมถึงเน้นส่งเสริมการขายเพื่อจับตลาดลูกค้า Pre-paid ซึ่งส่วนใหญ่จะให้ความสำคัญกับค่าใช้จ่ายและอาจไม่เคยใช้ Mobile Internet มาก่อน กลุ่มลูกค้า Pre-paid เป็นตลาดใหญ่ที่มีพฤติกรรมผู้บริโภคหลากหลาย แต่จะมีจุดร่วมกันบางประเด็นคือ มีกำลังซื้อไม่สูงมากจึงให้ความสำคัญกับราคาค่าใช้จ่ายด้วยการใช้งานตามความจำเป็น และควบคุมให้อยู่ในขอบเขตของกำลังจ่าย ประกอบกับผู้บริโภคส่วนใหญ่โดยเฉพาะในต่างจังหวัดอาจไม่เคยใช้งานอินเตอร์เน็ตผ่านโทรศัพท์มือถือเนื่องจากโครงข่ายเดิมยังไม่มีความพร้อมในการให้บริการ   ผู้ประกอบการจึงจำเป็นต้องใช้กลยุทธ์หางยาว (Long tail) กำหนดรูปแบบแพ็กเกจการให้บริการที่หลากหลายเพื่อเข้าถึงผู้บริโภคได้ทุกกลุ่ม และกระตุ้นให้เกิดการใช้งานบริการข้อมูล เช่น การทำ Segmentation เพื่อให้เกิดราคาที่หลากหลายสำหรับผู้บริโภคที่มีกำลังซื้อแตกต่างกัน  หรือการคิดค้นแพ็กเกจบริการควบรวมต่างๆ (Bundling) ที่จะทำให้ราคาถูกลง เช่น แพ็กเกจแบบครอบครัว (Family Plan) และแพ็กเกจรองรับการใช้ข้อมูลผ่านอุปกรณ์สื่อสารทุกรูปแบบ (Multi Device Service) เพื่อส่งเสริมการขาย นอกจากนี้ อาจออกแบบแพ็กเกจที่ให้ตัวเลือกแก่ผู้บริโภคตามความต้องการ อาทิ การจับคู่บริการ Social Media และการใช้งาน web browsing รวมถึงสามารถซื้อบริการเพิ่มเติม โดยสามารถใช้อุปกรณ์โทรศัพท์มือถือเป็นเครื่องแสดงมาตรวัดสถานะการใช้งานเพื่อควบคุมค่าใช้จ่ายได้ด้วยตัวเอง

นอกจากนั้นผู้ประกอบการยังจำเป็นต้องมีระบบจัดการหลังบ้านที่ดี (Back Office) เพื่อรองรับการใช้งานที่หลากหลายและปริมาณข้อมูลที่จะเพิ่มสูงขึ้นอีกหลายเท่าตัว ระบบจัดการหลังบ้านที่ดี (Back Office) ซึ่งประกอบด้วยโครงข่ายที่ทันสมัย (Smart Network) โปรแกรมประยุกต์ที่เหมาะสมกับการให้บริการด้านข้อมูล (Smart Application) และการบริหารจัดการระบบข้อมูลที่ดี (Smart Data Management) จะกลายเป็นหัวใจสำคัญสำหรับการใช้งานที่หลากหลายและซับซ้อนมากยิ่งขึ้น  ยิ่งไปกว่านั้น เพื่อเป็นการบริหารจัดการข้อมูลปริมาณมหาศาลที่จะเกิดขึ้นในอนาคต  อาจจำเป็นต้องใช้เทคโนโลยี QOS (Quality of Service) เพื่อเข้ามาจัดลำดับความสำคัญในการให้บริการข้อมูลที่มีความสำคัญหรือกลุ่มลูกค้าที่สามารถเลือกจ่ายสูงกว่าเพื่อคุณภาพบริการที่ดีขึ้นก่อน ซึ่งทั้งหมดจะช่วยสร้างความพึงพอใจให้กับลูกค้าได้ในทุกกลุ่มการใช้งาน

• Segmentation

• มีราคาที่หลากหลายแยกตามจำนวนการใช้งานข้อมูล, ความเร็วในการรับส่งข้อมูล และคุณภาพในการรับส่งข้อมูล

• Top - ups

• มี Application แสดงมาตรวัดสถานะการใช้งานให้ลูกค้าสามารถควบคุมค่าใช้จ่าย, Application แนะนำ Package ที่เหมาะสมกับการใช้งานของลูกค้าแต่ละราย

• Passes

• มี Package จับคู่การใช้งานให้ลูกค้า แยกตาม วันและเวลาการใช้งาน, สถานที่การใช้งาน, เนื้อหาการใช้งาน เช่น การจับคู่บริการ Social Media และการใช้งาน web browsing สำหรับกลุ่มลูกค้าที่เพิ่งมีประสบการณ์ใช้งานอินเตอร์เน็ตผ่านโทรศัพท์เคลื่อนที่

• Boosters

• สามารถให้ลูกค้าเลือกซื้อการใช้งานรูปแบบอื่นเพิ่มเติมตามความต้องการ เช่น การให้บริการ YouTube โดยคิดราคาตามระยะเวลาการใช้งาน เป็นต้น

• Gifting

• มีส่วนแถม เช่น Application เสริม, บริการโหลดเพลงที่ชอบ  หรือมีส่วนลด เช่น การใช้งานในช่วงเวลาที่ไม่มีความแออัดของข้อมูลจะมีราคาต่ำกว่า, ตั้งเวลาโหลดในช่วงเวลาไม่เร่งด่วน

• Bundles

• มีแพ็กเกจการให้บริการควบต่างๆ เช่น Family Plan ที่คิดค่าบริการเหมาะรวมสำหรับการใช้งานของคนในครอบครัว, Multi Device Service ที่สามารถให้บริการ หลายเครื่อง 1 เลขหมาย เพื่อใช้งานผ่านอุปกรณ์ที่หลากหลาย