บริษัทเทคโนโลยีเปิดใหม่ หรือ Startup

ผู้เขียน: EIC | Economic Intelligence Center
เผยแพร่ในหนังสือพิมพ์ Post Today ฉบับวันที่ 2 กรกฎาคม 2015

บริษัทเทคโนโลยีเปิดใหม่ หรือ Startup ในอาเซียนกำลังเป็นหนึ่งในธุรกิจที่ร้อนแรงที่สุดในเวลานี้ โดยเฉพาะใน สิงคโปร์ และมาเลเซีย ที่มีองค์ประกอบที่เหมาะสมกับการตั้ง Startup (Startup Ecosystem) ทั้งในทางด้านกฎระเบียบ ความทันสมัยของเทคโนโลยี โทรคมนาคม และแรงงานทางด้าน IT ที่สามารถตอบโจทย์ในการสร้าง Startup อย่างไรก็ดีโครงสร้างดังกล่าวเป็นพื้นฐานที่จำเป็น แต่หัวใจสำคัญที่จะสร้าง Startup คือความเป็นผู้ประกอบการที่มีความคิดสร้างสรรค์ในการสร้างเทคโนโลยีเพื่อตอบโจทย์ความต้องการของลูกค้า ซึ่งจะได้รับการสนับสนุนจากนักลงทุนที่รู้จักกันในชื่อ Venture Capital หรือ VC ที่จะให้เม็ดเงินลงทุนในการขยายกิจการหน้าใหม่ที่ยังไม่สามารถสร้างรายได้ด้วยตนเองในช่วงเริ่มต้นได้ นอกจากเม็ดเงินแล้ว VC ยังทำหน้าที่เป็นพี่เลี้ยงในการให้คำแนะนำทางด้านการบริหาร และสายสัมพันธ์กับนักลงทุนใหม่ๆ ที่จะเข้ามาลงทุนเพิ่ม ซึ่งปัจจัยดังกล่าวได้เกิดขึ้นในสิงคโปร์ และมาเลเซียอย่างแพร่หลายจนเกิด Startup Ecosystem ที่เหมาะสมสำหรับการก่อตั้งกิจการ โดยในปี 2013 สิงคโปร์มีเม็ดเงินลงทุนใน Startup อยู่ที่ 1.28 พันล้านเหรียญสหรัฐฯ ซึ่งแซงหน้าประเทศชั้นนำทางด้านเทคโนโลยีเช่น ญี่ปุ่น หรือ เกาหลีใต้

ไทยเริ่มมีเทรนด์ในการสร้าง Startup เกิดขึ้นชัดเจนในช่วงปี 2013 โดย VC มองหาการลงทุนในภูมิภาคอาเซียนนอกจากสิงคโปร์ และมาเลเซียที่ต้นทุนในการตั้งบริษัทเริ่มต้องการเม็ดเงินที่สูง และการแข่งขันของทั้ง Startup และ VC อยู่ในระดับที่สูงมากที่สุดในภูมิภาค เหล่า VC จึงเริ่มมองหาการลงทุนในประเทศอื่นๆ ซึ่งไทยเป็นหนึ่งในประเทศที่มีศักยภาพในการสร้าง Startup Ecosystem และยังมีต้นทุนในการเปิดกิจการที่อยู่ในระดับต่ำ อีกทั้งยังมี   เทรนด์การเป็นผู้ประกอบการกำลังเป็นที่นิยมในกลุ่มนักศึกษาจบใหม่ การเกิดขึ้นพร้อมกันของทั้งสองกระแสก่อให้เกิด Startup Ecosystem ที่ช่วยบ่มเพาะผู้ประกอบการที่มีความคิดสร้างสรรค์และเชื่อมั่นในเทคโนโลยีให้สามารถทำธุรกิจได้อย่างรวดเร็ว อีกทั้งผู้ให้บริการโทรศัพท์มือถือทั้งสามรายก็ได้เริ่มโครงการที่ทำหน้าที่เป็นพี่เลี้ยงให้ Startup และให้เงินลงทุนเบื้องต้นในการเริ่มกิจการ ซึ่งเป็นการเร่งให้กิจการใหม่ๆ เกิดมากขึ้น

ปัจจุบันมี Startup สัญชาติไทยหลายรายที่สามารถระดมเงินทุนได้ในหลักล้านเหรียญสหรัฐฯ นับตั้งแต่ยุคบุกเบิกเช่น talad.com ซึ่งเป็นเว็บไซท์อีคอมเมิร์ซที่เป็นพื้นที่ขายสินค้าออนไลน์รายแรกๆ ในไทย ที่เกิดในช่วงที่อินเทอร์เน็ตเริ่มเป็นที่นิยม หรือ Ookbee ธุรกิจพัฒนาแอพพลิเคชั่น E-book สัญชาติไทยที่ใหญ่ที่สุดในภูมิภาคอาเซียนที่มีมูลค่าบริษัทถึง 70 ล้านเหรียญสหรัฐฯ ซึ่งเกิดในช่วงที่ Tablet กำลังเปิดตลาด กิจการทั้งสองเกิดขึ้นสอดคล้องกับเทคโนโลยี และความพร้อมของตลาดที่ช่วยให้กิจการเติบโตได้รวดเร็ว ทางด้านกลุ่ม VC ในไทยเริ่มมีการขยายตัวจากกลุ่ม Startup ที่สามารถขายกิจการของตนเองได้สำเร็จแล้วนำเงินทุนจากการขายกิจการมาตั้ง VC เพื่อลงทุนใน Startup ต่อซึ่ง VC ในไทยเช่น Ardent Capital หรือ Tuktuks Fund ล้วนเกิดจากกลุ่มผู้ที่เคยเป็น Startup แล้วทั้งสิ้น นอกจากนี้ยังมี VC ที่เกิดจากผู้ให้บริการโทรศัพท์มือถือเช่น Invent ที่เป็น VC ในกลุ่มอินทัชโฮลดิ้งส์เพื่อมองหาการลงทุนในธุรกิจใหม่ๆ ทั้งในไทย และอาเซียน 

การเติบโตของ Startup และ VC ในไทยมีแนวโน้มที่จะเติบโตมากขึ้นเรื่อยๆ จาก Startup Ecosystem ที่มีความพร้อมสูงขึ้น จึงช่วยต่อยอดการเติบโตซึ่งกันและกัน จึงเป็นโอกาสให้กับทั้ง Startup และผู้ที่สนใจก่อตั้งกิจการ สามารถที่จะเริ่มต้นได้ง่ายและเติบโตได้อย่างรวดเร็ว นอกจากนี้ Startup ส่วนใหญ่มักเป็นผู้พัฒนาเทคโนโลยีที่สามารถใช้งานได้ทั่วโลกจึงเป็นโอกาสสำหรับ Startup สัญชาติไทยที่จะแข่งขัน และเติบโตได้ในตลาดโลกเช่นเดียวกับบริษัทยักษ์ใหญ่เช่น Google หรือ Facebook ซึ่งเริ่มต้นจากการเป็น Startup เช่นเดียวกัน