ภาคธุรกิจที่ได้รับผลกระทบจาก การลดลงของนักท่องเที่ยวต่างชาติ

เผยแพร่ใน EIC Outlook ฉบับไตรมาส 2/2020 คลิกอ่านฉบับเต็ม 

 

เป็นที่ทราบกันดีว่าภาคท่องเที่ยวมีความสำคัญต่อเศรษฐกิจไทยเพิ่มมากขึ้นเรื่อย ๆ โดยล่าสุดในปี 2019 รายได้จากนักท่องเที่ยวต่างชาติมีมากถึง 1.9 ล้านล้านบาท (ราว 12% ของ GDP) นอกจากนี้ ยังมีอีกหลายภาคธุรกิจที่ต้องพึ่งพาการท่องเที่ยว ดังนั้น เมื่อเกิดการแพร่ระบาดของ COVID-19 ที่มีผลกระทบโดยตรงต่อภาคท่องเที่ยวไทย EIC จึงทำการวิเคราะห์ลงรายละเอียดว่าภาคธุรกิจใดบ้างที่มีโอกาสได้รับผลกระทบไปด้วย (รูปที่ 7) โดยจะวิเคราะห์ใน 3 มิติ ได้แก่

1) ภาคธุรกิจที่ได้รับผลกระทบโดยตรงจากรายได้นักท่องเที่ยวที่หายไป โดยวิเคราะห์จากสัดส่วนรายจ่ายของนักท่องเที่ยวต่างชาติที่จ่ายให้กับภาคธุรกิจต่าง ๆ ต่อรายจ่ายทั้งหมด (รูปที่ 7 กลาง) ผลปรากฎว่าภาคธุรกิจที่นักท่องเที่ยวต่างชาติใช้จ่ายมากสุด 7 อันดับแรกคือ โรงแรมและที่พัก, ภัตตาคารและร้านขายเครื่องดื่ม, ขนส่งทางอากาศ, ขนส่งทางบก, เครื่องแต่งกาย, บริการที่เกี่ยวเนื่องกับการขนส่ง และบริการด้านอสังหาริมทรัพย์ ตามลำดับ

2) ภาคธุรกิจที่เป็นต้นน้ำในการสร้างธุรกิจที่เกี่ยวกับการท่องเที่ยว (รูปที่ 7 ซ้าย) เป็นภาคธุรกิจที่เปรียบเสมือนวัตถุดิบในการผลิตสินค้าและบริการเพื่อรองรับการท่องเที่ยวตามภาคธุรกิจในข้อแรก โดยจะคัดเลือกเฉพาะภาคธุรกิจต้นน้ำสำคัญ 3 อันดับแรก ซึ่งมีการพิจารณาจากสัดส่วนการใช้จ่ายด้านวัตถุดิบของแต่ละภาคธุรกิจ ตัวอย่างเช่น โรงแรมและที่พักมีการใช้ไฟฟ้า, สถาบันการเงิน, และบริการด้านธุรกิจ เป็นปัจจัยการผลิตสำคัญ 3 อันดับแรก ดังนั้น หากโรงแรมและที่พักได้รับผลกระทบจากนักท่องเที่ยวที่ลดลง ย่อมมีการใช้วัตถุดิบการผลิตที่ลดลงด้วย ธุรกิจต้นน้ำจึงได้รับผลกระทบทางอ้อมอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้

3) ภาคธุรกิจปลายน้ำที่ต้องพึ่งพาธุรกิจที่ได้รับผลกระทบจากการท่องเที่ยว (รูปที่ 7 ขวา) กล่าวคือเป็นภาคธุรกิจที่มีปัจจัยการผลิตสำคัญเป็นภาคธุรกิจที่ได้รับผลกระทบโดยตรงจากการท่องเที่ยวตามที่วิเคราะห์ในข้อ 1 โดยจะพิจารณาจากสัดส่วนรายจ่ายวัตถุดิบเช่นเดียวกับข้อ 2 ยกตัวอย่างเช่น ภาคธุรกิจปลายน้ำที่มีการใช้โรงแรมและที่พักเป็นปัจจัยการผลิตสำคัญ ได้แก่ บริการด้านธุรกิจ, บริการด้านการขนส่ง, และบริการจัดอบรม ดังนั้น หากโรงแรมและที่พักได้รับผลกระทบ ย่อมส่งผลไปยังภาคธุรกิจปลายน้ำที่ต้องพึ่งพาโรงแรมและที่พักในการผลิตสินค้าและบริการของตนเอง

โดยสรุป จะเห็นได้ว่า การลดลงของรายจ่ายนักท่องเที่ยว จะส่งผลไปยังหลายภาคธุรกิจสำคัญของไทย ทั้งด้านการโรงแรม, ร้านอาหาร, การขนส่งทุกประเภทโดยเฉพาะทางบกและทางอากาศ, การค้าน้ำมันปิโตรเลียม, บริการด้านธุรกิจ, การค้าขาย, รวมถึงสถาบันการเงิน