เศรษฐกิจจีน

เผยแพร่ใน EIC Outlook ฉบับไตรมาส 3/2019 คลิกอ่านฉบับเต็ม 

เศรษฐกิจจีน : ฟื้นตัวในไตรมาสแรก แต่เตรียมรับแรงกระแทกสงครามการค้ารอบใหม่

เศรษฐกิจจีนในไตรมาสแรกขยายตัว 6.4%YOY จากปัจจัยชั่วคราว แต่มีแนวโน้มชะลอตัวในช่วงที่เหลือของปี มาตรการลดภาษีมูลค่าเพิ่มวันที่ 1 เมษายน 2019 ส่งผลให้การผลิตภาคอุตสาหกรรมในเดือนมีนาคมเร่งตัว 8.5%YOY เพื่อเพิ่มสต็อก โดยเฉพาะสินค้าขั้นกลางและวัตถุดิบอุตสาหกรรม ขณะที่ การเร่งออกพันธบัตรรัฐบาลท้องถิ่นตั้งแต่ต้นปีทำให้การลงทุนโดยรัฐวิสาหกิจใน 5 เดือนแรกเพิ่มขึ้น 7.2%YOY อย่างไรก็ตาม เศรษฐกิจจีนส่งสัญญาณชะลอตัวอีกครั้งในไตรมาสที่ 2 สะท้อนจากดัชนีผู้จัดการฝ่ายจัดซื้อภาคอุตสาหกรรมที่ยังคงต่ำกว่าระดับ 50 และการผลิตภาคอุตสาหกรรมที่กลับมาขยายตัวเพียง 5.0%YOY ในเดือนพฤษภาคม ประกอบกับยอดค้าปลีกที่โต 7.2%YOY ในเดือนเมษายนต่ำสุดในรอบ 16 ปี

อีไอซีปรับลดประมาณการการเติบโตของเศรษฐกิจจีนเหลือ 6.2% ในปี 2019 จากความกังวลของภาคเอกชนที่มีต่อสถานการณ์เศรษฐกิจภายในและสงครามการค้ากับสหรัฐฯ ที่ปะทุขึ้นอีกครั้ง ความเชื่อมั่นผู้บริโภคที่มีแนวโน้มปรับตัวลงส่งสัญญาณว่าการเติบโตของการบริโภคภาคครัวเรือนจะลดความร้อนแรงลงในปี 2019 ขณะเดียวกัน ผลสำรวจความเชื่อมั่นของผู้ประกอบการจีนในไตรมาสแรกต่อภาวะเศรษฐกิจและคำสั่งซื้อทั้งในและนอกประเทศยังคงลดลงอย่างต่อเนื่องจากปีก่อน สอดคล้องกับการส่งออกของจีนที่มีแนวโน้มหดตัวในปี 2019 โดยเฉพาะการส่งออกไปสหรัฐฯ ที่หดตัว 9%YOY ใน 5 เดือนแรก ซึ่งเป็นผลจากการที่สหรัฐฯ ขึ้นภาษีนำเข้าสินค้าจีนในปี 2018 และล่าสุดปรับขึ้นภาษีนำเข้าสินค้าจีนมูลค่า 2 แสนล้านดอลลาร์สหรัฐเป็น 25% เมื่อวันที่ 10 พฤษภาคม 2019

จีนตอบโต้ด้วยการปรับขึ้นภาษีนำเข้าสินค้าสหรัฐฯ มูลค่า 6 หมื่นล้านดอลลาร์สหรัฐ จากเดิม 5-10% เป็น 5-25% ในวันที่ 1 มิถุนายน 2019 โดยครอบคลุมสินค้าสหรัฐฯ ในหมวดอาหารและเครื่องดื่ม สินค้าผู้บริโภค อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ เครื่องจักร วัตถุดิบและเชื้อเพลิงรวม 5,140 รายการ อย่างไรก็ดี แม้ว่าสหรัฐฯ จะระงับการขึ้นภาษีนำเข้าสินค้าจีนที่เหลืออีก 3 แสนล้านดอลลาร์สหรัฐ ในการประชุมนอกรอบ G20 แต่จีนยังคงต้องเฝ้าระวังความเสี่ยงที่สหรัฐฯ จะเรียกเก็บภาษีนำเข้าในอัตรา 10%-25% ในระยะข้างหน้า หากการเจรจาการค้ารอบใหม่ไม่ประสบผล

จับตาทิศทางนโยบายกระตุ้นเศรษฐกิจการคลังและการเงินในครึ่งหลังของปี 2019 ใน 5 เดือนแรก รัฐบาลท้องถิ่นเร่งออกพันธบัตรไปแล้วกว่า 1.94 ล้านล้านหยวน คิดเป็น 90% ของโควตาในปี 2019 ส่งผลให้มาตรการลดภาษีภาคธุรกิจจะเป็นเครื่องมือการคลังสำคัญในช่วงที่เหลือของปี ทั้งนี้หากเศรษฐกิจจีนได้รับผลกระทบรุนแรงจากสงครามการค้ารอบใหม่ ธนาคารกลางจีนยังสามารถผ่อนคลายมาตรการทางการเงินได้อีกในครึ่งปีหลัง โดยเน้นมาตรการเพิ่มสภาพคล่องในตลาดเงิน ด้วยการอัดฉีดเงินเข้าระบบอย่างต่อเนื่อง ซึ่งทำให้อัตราดอกเบี้ยซื้อคืนพันธบัตรข้ามคืน (volume-weighted average overnight repo rate) ลดลงเหลือ 1% แล้วในปลายเดือนมิถุนายน และการลดสัดส่วนการดำรงเงินสำรอง (RRR) โดยล่าสุดประกาศลด RRR เหลือเพียง 8% สำหรับธนาคารพาณิชย์ขนาดเล็กในระดับเทศมณฑล 1,000 แห่งเพื่อปล่อยกู้ให้แก่บริษัทเอกชนขนาดเล็กโดยเฉพาะและเป็นมาตรการรับมือเร่งด่วนต่อการขึ้นภาษีนำเข้าของสหรัฐฯ ในเดือนพฤษภาคม

นัยต่อเศรษฐกิจไทย

• หลังจากสหรัฐฯ ขึ้นภาษีนำเข้าสินค้าจีน เงินหยวนอ่อนค่า 1.5%YTD โดยมีมูลค่า 6.84 หยวนต่อดอลลาร์สหรัฐ ณ วันที่ 1 กรกฎาคม 2019 ทั้งนี้หากเงินหยวนมีแนวโน้มอ่อนค่าต่อเนื่องหลุดระดับ 7 หยวนต่อดอลลาร์สหรัฐ ธนาคารกลางจีนอาจพิจารณาพยุงค่าเงินโดยผ่านมาตรการควบคุมเงินทุนไหลออกและดึงดูดเงินทุนจากต่างประเทศ

• การส่งออกของไทยไปจีนใน 5 เดือนแรกของปี 2019 หดตัว 7.9%YOY โดยสินค้าหลัก เช่น คอมพิวเตอร์และส่วนประกอบ แผงวงจรไฟฟ้าและเคมีภัณฑ์ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของห่วงโซ่อุปทานการผลิตของจีนหดตัวรุนแรงจากผลของสงครามการค้าสหรัฐฯ-จีน อย่างไรก็ตาม การส่งออกผลไม้ เครื่องประดับและเครื่องสำอางกลับขยายตัวสูง สะท้อนว่าสินค้าเหล่านี้ยังเป็นที่ต้องการของผู้บริโภคจีน การตอบโต้ทางภาษีระหว่างสหรัฐฯ และจีนอาจทำให้การส่งออกของไทยไปจีนหดตัวต่อเนื่องและรุนแรงขึ้น

• การลงทุนโดยตรงจากจีนในไทยเริ่มหดตัว 5%YTD ในไตรมาสแรกของปี 2019 แต่การลงทุนในการผลิตอาหารและเครื่องดื่ม ยาง พลาสติก และอุปกรณ์และเครื่องจักรอิเล็กทรอนิกส์ยังคงโตได้สูง ประกอบกับโครงการลงทุนจากจีนรวม 2.9 หมื่นล้านบาทที่ได้รับอนุมัติการส่งเสริมจาก BOI มีมูลค่าสูงเป็นอันดับหนึ่ง โดยส่วนใหญ่เป็นการลงทุนโครงการขนาดใหญ่ในการผลิตยางล้อสำหรับยานพาหนะ ผลิตภัณฑ์โลหะและชิ้นส่วน และเครื่องปรับอากาศ ตู้เย็น และเครื่องซักผ้า ซึ่งเป็นสินค้าที่หลายประเทศทั่วโลกออกมาตรการตอบโต้การทุ่มตลาดจากจีน