BULL-BEAR: ราคาน้ำมัน (ไตรมาส 4/2018)

ราคาน้ำมัน 
(USD/บาร์เรล)

2018F

ราคาน้ำมันดิบ WTI

ราคาน้ำมันดิบในไตรมาส 4 มีแนวโน้มสูงขึ้น โดยปัจจัยเรื่องสหรัฐฯ คว่ำบาตรอิหร่านจะส่งผลบวกต่อราคาน้ำมันในไตรมาสนี้ เนื่องจากญี่ปุ่น เกาหลี สหภาพยุโรป และ อินเดียจะปฏิบัติตามการคว่ำบาตรของสหรัฐฯ เพื่อรักษาความสามารถในการเข้าถึงระบบการเงินของสหรัฐฯ อย่างไรก็ดี อีไอซีมองว่าประเทศที่ปัจจุบันมีความขัดแย้งกับสหรัฐฯ เช่น ตุรกีและจีน จะยังคงนำเข้าน้ำมันจากอิหร่าน ทั้งนี้ การคว่ำบาตรในครั้งนี้จะส่งผลให้อุปทานจากอิหร่านหายไปราว 1 ล้านบาร์เรลต่อวัน นอกจากนี้ ปริมาณการผลิตน้ำมันในเวเนซุเอลาที่ยังลดลงอย่างต่อเนื่องจากปัญหาทางการเมืองในประเทศเป็นอีกปัจจัยสนับสนุนราคาน้ำมันให้ปรับตัวสูงขึ้น โดยอุปทานน้ำมันดิบจากเวเนซุเอลาจะลดลงเหลือ 1 ล้านบาร์เรลต่อวันภายในสิ้นปี 2018 ในส่วนของปัจจัยที่จะกดดันราคาน้ำมันดิบมาจากการเพิ่มการผลิตของ OPEC และรัสเซียที่ตกลงเพิ่มปริมาณการผลิตเมื่อเดือนกรกฎาคมที่ผ่านมา โดยนักวิเคราะห์คาดว่าในไตรมาส 4 OPEC จะมีการผลิตอยู่ที่ราว 38 ล้านบาร์เรลต่อวัน และมี spare capacity อยู่ราว 2 - 3 ล้านบาร์เรลต่อวัน

ในปี 2019 ราคาน้ำมันยังมีแนวโน้มสูงขึ้น เนื่องจากอุปทานของอิหร่านที่หายไปและความต้องการน้ำมันดิบที่คาดว่าจะเพิ่มขึ้นราว 1 ล้านบาร์เรลต่อวันเทียบกับปี 2018 ในขณะที่ downside risk ของราคาน้ำมันเป็นความเสี่ยงจากสงครามการค้าระหว่างจีนและสหรัฐฯ ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจโลกและความต้องการน้ำมันที่ลดลงได้ นอกจากนี้ หากราคาน้ำมันทรงตัวอยู่ในระดับสูงอาจส่งผลให้ความต้องการน้ำมันลดลงโดยเฉพาะจากกลุ่มประเทศ EM ที่มีการเติบโตของความต้องการน้ำมันสูง รวมทั้งมีความเสี่ยงด้านค่าเงินในภาวะที่ค่าเงินสหรัฐฯ แข็งขึ้น

ในด้านอุปทาน การผลิตจากสหรัฐฯ มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นราว 5 แสนบาร์เรลต่อวันในปี 2019 อย่างไรก็ตามอุปทานจากสหรัฐฯ จะเพิ่มขึ้นในไตรมาส 2 เป็นต้นไปเมื่อท่อขนส่งน้ำมันทยอยเปิด ซึ่งอาจส่งผลให้ความตึงตัวของอุปทานน้ำมันในตลาดโลกมีแนวโน้มลดลงในไตรมาส 3 และไตรมาส 4 ของปี 2019 นอกจากนี้ อุปทานจากผู้ผลิต non-OPEC non-OECD เช่น บราซิล และรัสเซีย มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นราว 3 แสนบาร์เรลต่อวันและ 1 แสนบาร์เรลต่อวัน ตามลำดับ อย่างไรก็ดี ความเสี่ยงด้านภูมิรัฐศาสตร์ (geo-political risk) ปัญหาทางการเมืองของเวเนซุเอลา ซีเรีย ไนจีเรีย และลิเบียยังคงเป็นปัจจัยกดดันอุปทานน้ำมันในปี 2019

ปริมาณการผลิตน้ำมันของอิหร่าน
หน่วย: ล้านบาร์เรลต่อวัน

ที่มา: การวิเคราะห์โดย EIC จากข้อมูลของ Bloomberg JP Morgan Goldman Sachs และข่าว

• ความต้องการใช้น้ำมันทั่วโลกมีแนวโน้มสูงขึ้นตามฤดูกาล เนื่องจากเข้าสู่ฤดูหนาว ทั้งนี้ สำนักงานสารสนเทศด้านการพลังงานของรัฐบาลสหรัฐ (EIA) ได้ประเมินว่าในไตรมาส 4 ปี 2018 อุปสงค์จะมีการขยายตัว ราว 1.5% YOY มาอยู่ที่ 100.6 ล้านบาร์เรลต่อวัน

   

• สหรัฐฯ เริ่มใช้มาตรการคว่ำบาตรต่ออิหร่านในวันที่ 6 สิงหาคม ซึ่งนับเป็นเวลา 90 วันหลังจากที่สหรัฐฯ ถอนตัวออกจากข้อตกลงนิวเคลียร์ อย่างไรก็ตาม มาตรการคว่ำบาตรยังไม่ครอบคลุมถึงสินค้าปิโตรเลียมในเวลานี้ โดยประเทศต่างๆ ยังมีเวลาจนถึงวันที่ 4 พฤศจิกายนในการหยุดการนำเข้าน้ำมันจากอิหร่าน โดยมาตรการคว่ำบาตรนี้จะส่งผลให้อุปทานน้ำมันดิบหายไปจากตลาดโลกราว 1.1 - 2 ล้านบาร์เรลต่อวัน

• สงครามการค้าระหว่างจีนและสหรัฐฯ อาจส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจโลกและความต้องการน้ำมัน
  
  

   

• การแก้ไขปัญหาคอขวดทางด้านท่อส่งแก๊สและน้ำมันของสหรัฐฯ คาดว่าจะเสร็จเร็วกว่ากำหนด ทำให้ขนส่งน้ำมันได้เพิ่มขึ้น 1 แสนบาร์เรลต่อวัน โดยแผนการขยายท่อขนส่งจากแหล่ง Permian ซึ่งเป็นแหล่งจุดเจาะแก๊สและน้ำมันขนาดใหญ่ของสหรัฐฯ จะเริ่มทยอยเสร็จตั้งแต่ไตรมาสที่ 4 ของปี 2018 ต่อเนื่องไปจนถึงปี 2022