โอกาสธุรกิจโรงแรมในประเทศจาก GMS Network และเมกะโปรเจคของไทย

ผู้เขียน:  วิธาน เจริญผล

AEC ไม่ใช่แค่เรื่องของการเปิดเสรีในภาคต่างๆ ที่จะผลักดันให้อาเซียนกลายเป็นตลาดและฐานการผลิตเดียวกัน

ส่วนประกอบอีกอย่างของการเข้าสู่ AEC ที่สำคัญคือเรื่องของโครงสร้างพื้นฐานที่มีความสำคัญและจะสร้างโอกาสทางธุรกิจไม่น้อยไปกว่าเรื่องของการเปิดเสรีในภาคต่างๆ ที่มีการพูดถึงกันมาก ซึ่งความสำคัญของโครงสร้างพื้นฐานคงเป็นที่ตระหนักดีอยู่แล้วว่าเป็นปัจจัยสนับสนุนสำคัญต่อการเติบโตทางเศรษฐกิจในฐานะที่เป็นสิ่งจำเป็น เอื้อประโยชน์และดึงดูดการลงทุนภาคเอกชน ซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นที่จะต่อยอดสร้างรายได้ให้กับชุมชน สร้างโอกาสให้ธุรกิจหลากหลายประเภทต่อไป โดยเฉพาะธุรกิจบริการที่จะทยอยลงทุนตามเพื่อสนับสนุนภาคอื่นๆ

โครงสร้างพื้นฐานที่เป็นหัวข้อฮอตฮิตพูดถึงกันอย่างมากในปัจจุบันคงหนีไม่พ้นโครงการรถไฟความเร็วสูงที่จะกลายเป็นเส้นทางที่เชื่อมโยงหลายๆ จังหวัดทั่วไทยเข้าด้วยกัน ช่วยร่นระยะเวลาเดินทางได้กว่า 2 เท่า เมื่อเทียบกับการเดินทางโดยรถยนต์ การเดินทางจากกรุงเทพฯ ไปเชียงใหม่จากเดิมที่ใช้เวลาขับรถราว 8 ชั่วโมง จะลดลงเหลือไม่ถึง 4 ชั่วโมง

แต่อีกหนึ่งโครงการสำคัญที่เรียกว่าเชื่อมโยงพื้นที่ในระดับภูมิภาคเข้าด้วยกัน ก็คือ เครือข่ายถนนที่รู้จักกันดีในชื่อของ GMS (Great Mekong Subregion) Economic Corridors ซึ่งแม้จะเป็นโครงการที่เริ่มต้นมาตั้งแต่ปี 1998 แต่ก็ได้ถูกบรรจุเป็นอีกหนึ่งแผนงานสำคัญภายใต้ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน หรือ AEC โดยรูปธรรมตามแผนของโครงการนี้ก็คือ การจัดให้มีถนนมาตรฐาน 4 เลนเชื่อมโยงกันระหว่างประเทศในแถบอินโดจีนเชื่อมโยงไปถึงทางตอนใต้ของจีน ข้อดีที่สุดของโครงการนี้สำหรับประเทศไทยก็คือทุกเส้นทางคมนาคมหลัก 3 ส่วนและเส้นทางย่อยๆ ในแต่ละส่วนนั้น เกือบทุกเส้นทางผ่านประเทศไทย

ทั้งสองโครงการนี้มีศักยภาพอย่างยิ่งในการสร้างพื้นที่ทางธุรกิจในจังหวัดต่างๆ ของประเทศไทย โดยเฉพาะจังหวัดที่เป็นจุดตัดของถนน และเป็นจังหวัดที่มีรถไฟเร็วสูงผ่าน ซึ่งถ้าไล่ดูรายชื่อจังหวัดจะได้ชื่อจังหวัดที่น่าจะได้ประโยชน์จากทั้งสองโครงการนี้ คือ ชลบุรี สงขลา ขอนแก่น สระบุรี นครราชสีมา นครศรีธรรมราช ระยอง นครปฐม  ประจวบคีรีขันธ์ หนองคาย เชียงใหม่ ราชบุรี ลำปาง ลพบุรี พระนครศรีอยุธยา อุดรธานี สุราษฎร์ธานี  กาฬสินธุ์ ชุมพร กาญจนบุรี พัทลุง อุตรดิตถ์ นครสวรรค์ สุโขทัย มุกดาหาร พิษณุโลก ตาก แพร่  และเชียงราย

แต่คงไม่ใช่ทุกจังหวัดที่จะเติบโตอย่างก้าวกระโดด เพราะโครงสร้างพื้นฐานที่เข้าถึงไม่ใช่ปัจจัยเดียวที่จะดึงดูดและก่อให้เกิดการลงทุน คงต้องดูศักยภาพทางการตลาดด้วย

จำนวนประชากรอาจจะเป็นหนึ่งในตัวชี้วัดเบื้องต้นที่สะท้อนให้เห็นศักยภาพในการตลาดได้ แต่ไม่ใช่จำนวนประชากรทั้งจังหวัด โดยควรจะดูจำนวนประชากรที่อาศัยอยู่ในเขตเทศบาลมากกว่าซึ่งเป็นหนึ่งในปัจจัยที่สร้างความเป็นเมือง (urbanization) ในจังหวัดต่างๆ ของประเทศไทย

ในรายชื่อจังหวัดที่กล่าวมาในข้างต้น จังหวัดที่มีจำนวนประชากรที่อาศัยอยู่ในเขตเทศบาลอยู่มาก 10 อันดับแรก (ไม่รวมกรุงเทพมหานคร) ได้แก่ ชลบุรี สงขลา ขอนแก่น สระบุรี นครราชสีมา นครศรีธรรมราช ระยอง นครปฐม  ประจวบคีรีขันธ์ หนองคาย

แต่ที่น่าสนใจกว่าคือจังหวัดที่มีจำนวนประชากรที่อาศัยอยู่ในเขตเทศบาลเพิ่มขึ้นสูงในช่วง 3-4 ปีที่ผ่านมา ซึ่งได้แก่ พิษณุโลก นครปฐม เชียงใหม่ พระนครศรีอยุธยา ขอนแก่น อุดรธานี  นครราชสีมา นครศรีธรรมราช สงขลา กาฬสินธุ์ สระบุรี สุราษฎร์ธานี และสระบุรี ซึ่งเพิ่มขึ้นจากทั้งการมีประชากรเพิ่มขึ้นในเขตเทศบาลเดิม และการได้รับการแต่งตั้งเขตเทศบาลเพิ่มขึ้นเนื่องจากมีประชากรอาศัยอยู่ในพื้นที่เกิน 10,000 คน โดยเฉพาะพิษณุโลกและนครปฐมที่จากเดิมไม่มีเขตเทศบาลเมืองเลย

นอกเหนือจากธุรกิจด้านการค้าแล้ว หนึ่งในธุรกิจที่น่าสนใจตามการขยายตัวของชุมชนเมืองและเส้นทางคมนาคมคือธุรกิจโรงแรม เพื่อที่จะรองรับทางการเดินทางติดต่อธุรกิจและเดินทางท่องเที่ยว แต่หากคิดถึงแหล่งท่องเที่ยวในแต่ละจังหวัดข้างต้นแล้ว อาจจะพบว่าศักยภาพในการกลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวชั้นนำแบบพัทยา ภูเก็ตคงค่อนข้างจำกัด ยกเว้นจังหวัดที่มีศักยภาพด้านการท่องเที่ยวอยู่แล้วอย่างเชียงใหม่และนครราชสีมา โรงแรมที่น่าจะมีโอกาสในจังหวัดดังกล่าวข้างต้นจึงอาจจะมุ่งไปทางโรงแรมระดับกลางเน้นรองรับกลุ่มที่ต้องแวะพักสั้นๆ รวมไปถึงโรงแรมสำหรับรองรับการจัดประชุมและสัมมนา มากกว่าจะเป็นโรงแรมที่เน้นรองรับนักท่องเที่ยวที่มักจะพักเป็นระยะเวลานานกว่า

โอกาสทางธุรกิจโรงแรมจะยิ่งมากขึ้นในจังหวัดที่เป็นจุดตัดถนนของเส้นทางใน GMS และจังหวัดที่คาดว่าจะมีสถานีรถไฟฟ้าความเร็วสูง ซึ่งได้แก่ พิษณุโลก ขอนแก่น อุดรธานี

ปัจจุบัน โรงแรมในจังหวัดเหล่านี้ส่วนใหญ่จะเป็นโรงแรมขนาดเล็ก และเน้นให้บริการห้องพักเพียงอย่างเดียว ไม่มีบริการสิ่งอำนวยความสะดวกอื่นๆ

อย่างไรก็ตาม การเข้าสู่ AEC และการมีรถไฟฟ้าความเร็วสูงมีแนวโน้มจะทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงหลายอย่าง และคาดว่าธุรกิจโรงแรมในพื้นที่เหล่านี้จะต้องมีการปรับตัว รวมถึงอาจจะไม่เพียงพอต่อความต้องการ โดยการเปลี่ยนแปลงดังกล่าว ได้แก่ การเดินทางติดต่อธุรกิจและการขนส่งสินค้ามีจำนวนเพิ่มขึ้นตามปริมาณการค้าชายแดนที่คาดว่าจะเพิ่มขึ้นสูงจากการมีเส้นทางถนนภายใต้ GMS ผู้ที่เดินทางจะไม่ใช่แค่คนไทยเท่านั้นโดยมีแนวโน้มที่จะมีประชาชนในกลุ่มประเทศ CLMV (กัมพูชา ลาว พม่า และเวียดนาม) และนักเดินทางจากจีนเพิ่มขึ้น การจัดประชุมสัมมนาเพื่อสร้างความร่วมมือทางธุรกิจในภูมิภาครวมไปถึงการจัดแสดงสินค้าก็มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นตามธุรกิจการค้าที่ขยายตัวตามความเป็นเมืองซึ่งย่อมหมายถึงการที่ต้องมีการเดินทางเพิ่มขึ้นด้วยเช่นกัน เป็นต้น

ดังนั้นแล้ว คาดว่าความต้องการใช้ห้องพักโรงแรมจึงมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้นในจังหวัดที่มีศักยภาพเหล่านี้ รวมไปถึงความต้องการสิ่งอำนวยความสะดวกในโรงแรมมากขึ้น ธุรกิจโรงแรมในจังหวัดที่มีศักยภาพในการเติบโตเหล่านี้จึงมีแนวโน้มที่จะขยายตัวเพิ่มขึ้นในอนาคตโดยคาดว่าจะเน้นไปในโรงแรมระดับกลางเป็นหลักแต่มีสิ่งอำนวยความสะดวกครบครันมากขึ้น นอกจากนี้คาดว่าโรงแรมที่มีอยู่เดิมจะมีการปรับตัวจากเดิมที่ส่วนใหญ่ให้บริการเพียงห้องพักอย่างเดียวเป็นหลักไปสู่การปรับคุณภาพและสิ่งอำนวยความสะดวกโดยเฉพาะด้านการติดต่อธุรกิจเพิ่มมากขึ้น รวมไปถึงความจำเป็นที่ต้องมีพนักงานที่สามารถสื่อสารและรับรองนักเดินทางจากหลายสัญชาติได้อีกด้วย

หรืออีกทางเลือกหนึ่งที่เป็นที่นิยมกันมากขึ้นเรื่อยๆ ทั้งโรงแรมขนาดใหญ่และขนาดเล็ก คือการทำให้โรงแรมกลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวไปในตัว เช่น โรงแรมขนาดใหญ่ในภูเก็ตที่มีสวนน้ำในโรงแรม หรือรีสอร์ทขนาดเล็กถึงขนาดกลางในแถบอำเภอสวนผึ้งที่ได้รับความนิยมอย่างรวดเร็วผ่านการแชร์รูปถ่าย เป็นต้น

...ซึ่งนี่ก็น่าเป็นอีกโอกาสธุรกิจหนึ่งจาก AEC ที่ไม่ต้องไปไกลจากประเทศไทย